₹70,000 कोटींची संधी! PPP मध्ये सहभागी नाही तर हुकलेत!
23/11/2025BIM बिना प्रकल्प = 30% खर्च वाढ!
23/11/2025महाराष्ट्रातील मालमत्ता नोंदणी, शीर्षक सत्यापन आणि डिजिटल जमीन नोंदी एकीकरण (SVAMITVA) २०२५
महाराष्ट्रात मालमत्ता नोंदणी, शीर्षक सत्यापन आणि जमीन नोंदीची प्रक्रिया DILRMP (Digital India Land Records Modernization Programme), SVAMITVA Scheme आणि Blockchain Registry मुळे पूर्णपणे डिजिटल, पारदर्शक आणि जलद झाली आहे.
अ. नोंदणीचे प्रमुख टप्पे
| टप्पा | तपशील | कालावधी |
| १. दस्तऐवज तयारी | मूळ Property Card/Title Deed, नवीनतम ७/१२ उतारा (३० दिवस जुना), भारमुक्त प्रमाणपत्र (EC), NOC आणि PAN/Aadhaar. | २-७ दिवस |
| २. स्टॅम्प ड्युटी भरणा | Ready Reckoner Rate किंवा Agreement Value (जे जास्त असेल त्यावर) आधारित गणना. gras.mahakosh.gov.in द्वारे ऑनलाइन ई-स्टॅम्पिंग. | १ दिवस |
| ३. ऑनलाइन अपॉइंटमेंट | स्टॅम्प ड्युटी भरल्यानंतर स्वयंचलित (Deemed Appointment) तारीख मिळते. | लगेच |
| ४. Sub-Registrar Office भेट | सर्व पक्ष, २ साक्षीदार, मूळ दस्तऐवज आणि PAN/Aadhaar सह उपस्थित राहावे. बायोमेट्रिक आणि डिजिटल स्वाक्षरी होते. | १-२ तास |
| ५. Digital Registered Document | नोंदणीकृत दस्तऐवज PDF फॉरमॅटमध्ये QR कोड आणि Blockchain hash (पायलट प्रोजेक्ट) सह त्वरित डाउनलोडसाठी उपलब्ध होते. | लगेच |
ब. नोंदणी शुल्क आणि दर
- स्टॅम्प ड्युटी दर: मुंबईत ६% (पुरुषांसाठी) आणि पुण्यात ७% (पुरुषांसाठी) (महिला खरेदीदारांना सवलत).
- नोंदणी शुल्क: १% (कमाल मर्यादा ₹३०,०००).
अ. Title Documents Checklist
- Chain of Title: मूळ मालकापासून ते नवीनतम मालकापर्यंत सर्व हस्तांतरण दस्तऐवजांची साखळी.
- ७/१२ उतारा: यात सर्व्हे क्रमांक, क्षेत्रफळ, मालकाचे नाव आणि Encumbrance Status समाविष्ट असते.
- Property Card (८अ): NA भूखंड तपशील आणि FSI/झोनिंग माहिती.
- Encumbrance Certificate (EC): ३०-४० वर्षांच्या कालावधीतील सर्व नोंदीकृत व्यवहार, गहाण, ताबा आणि कोर्टाचे आदेश दर्शविते.
ब. शीर्षक शोध प्रक्रिया
- ऑनलाइन Title Search: MahaBhuLekh (७/१२ साठी) आणि IGR Maharashtra (EC साठी) या पोर्टलवर स्वतः तपासणी करता येते.
- वकील Title Search: कायदेशीर स्पष्टता आणि Court Case Search साठी वकील किंवा कायदेशीर सल्लागाराची मदत घेणे श्रेयस्कर आहे (७-१५ दिवस).
- Title Insurance (२०२५ नवीन): मालमत्तेच्या शीर्षकात भविष्यात कोणताही दोष आढळल्यास आर्थिक संरक्षण देणारी विमा योजना आता उपलब्ध आहे
अ. MahaBhuLekh पोर्टल
- वेबसाइट: https://mahabhulekh.maharashtra.gov.in
- येथे ७/१२ उतारा, ८अ उतारा आणि Property Card डिजिटल स्वाक्षरीसह मोफत डाउनलोड करता येतात.
- नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर, खरेदीदाराचे नाव ७ दिवसांच्या आत ७/१२ उताऱ्यावर आपोआप अपडेट होते.
ब. SVAMITVA Scheme (मालमत्ता कार्ड)
- उद्देश: ग्रामीण निवासी भूमीचे अचूक मॅपिंग करणे आणि मालकी कार्ड देणे.
- तंत्रज्ञान: ड्रोन सर्वेक्षण, GIS मॅपिंग आणि GPS समन्वय वापरले जातात.
- प्रगती (२०२५): महाराष्ट्रातील २०,५००+ गावांचे सर्वेक्षण झाले असून ८ लाखाहून अधिक Property Cards जारी झाले आहेत.
- SVAMITVA Property Card: यात Unique Property ID (UPID), GPS निर्देशांक, नकाशा आणि QR कोड असतो, जो बँक कर्ज आणि विवाद निराकरणासाठी महत्त्वाचा आहे.
क. Blockchain Land Registry (२०२५ पायलट)
- मुंबई आणि पुणे येथे पायलट प्रोजेक्ट सुरू.
- फायदे: नोंदी अपरिवर्तनीय आणि Tamper-proof (छेडछाड करणे शक्य नाही) बनवणे, ज्यामुळे मालमत्ता फसवणूक पूर्णपणे थांबण्यास मदत होईल.
- कालावधी: नोंदणीचा वेळ १-२ तासांपर्यंत कमी होईल.
| समस्या | उपाय |
| Multiple Owners | Family Settlement Deed किंवा Partition Deed ची नोंदणी आणि सर्व कायदेशीर वारसांची NOC आवश्यक. |
| Encumbrances | Active Loan असल्यास Loan Closure Certificate आणि NOC तसेच Court Clearance Certificate आवश्यक. |
| Unapproved Construction | Occupation Certificate (OC) मिळवणे किंवा Regularization Scheme अंतर्गत बांधकामाला नियमित करणे. |
| Property Tax Arrears | थकबाकी आणि दंड भरून Clearance Certificate मिळवा. |
